Οι κολοκυθόσποροι ή αλλιώς «πασατέμπος» είναι οι εδώδιμοι σπόροι της κολοκύθας. Οι σπόροι είναι συνήθως επίπεδοι και ωοειδείς, έχουν λευκό εξωτερικό φλοιό και συνήθως ανοιχτό πράσινο χρώμα μετά την αφαίρεση του φλοιού. Πρόκειται για ένα δημοφιλές νόστιμο σνακ για όλες τις ώρες. Η ονομασία πασατέμπο προέρχεται εκ των ιταλικών λέξεων passo + tempo (= διέλευση χρόνου), δηλαδή "περνώ το χρόνο μου".

Οι πασατέμπος είναι πλούσιοι σε πολύτιμα θρεπτικά συστατικά, όπως:

• καλά λιπαρά, περιλαμβάνοντας κυρίως πολυακόρεστα ω-6 λιπαρά οξέα, όπως το λινολεϊκό οξύ
• πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης και φυτικές ίνες
• Βιταμίνες και μέταλλα, όπως Βιταμίνη Β3, Βιταμίνη Ε, μαγνήσιο, μαγγάνιο, σίδηρος, χαλκός, φώσφορος και ψευδάργυρος.

Στον παρακάτω πίνακα, αναγράφεται αναλυτικά η διατροφική αξία των πασατέμπος ανά 100γρ:

Αντιοξειδωτική δράση

Οι πασατέμπος είναι πλούσιοι σε αντιοξειδωτικά όπως τα καροτενοειδή και η βιταμίνη Ε. Τα αντιοξειδωτικά εξουδετερώνουν τις επιβλαβείς ελεύθερες ρίζες, προστατεύοντας τα κύτταρα και συμβάλλοντας στην πρόληψη χρόνιων νοσημάτων που συνδέονται με το οξειδωτικό στρες.

Καρδιοπροστατευτική δράση

Οι πασατέμπος εκτός από τα αντιοξειδωτικά που περιέχουν είναι επίσης πλούσιοι και σε μαγνήσιο, ψευδάργυρο και καλά λιπαρά. Η κατανάλωση πασατέμπος έχει συνδεθεί με χαμηλότερα επίπεδα αρτηριακής πίεσης και χοληστερόλης, οι οποίοι αποτελούν παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις.

Υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες

Η επαρκής κατανάλωση φυτικών ινών έχει συνδεθεί με πολλαπλά οφέλη για την υγεία του γαστρεντερικού συστήματος, αλλά και με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων νοσημάτων, όπως τα καρδιομεταβολικά νοσήματα.

Βελτιώνουν τον ύπνο

Οι πασατέμπος είναι πλούσιοι σε τρυπτοφάνη, ενα αμινοξύ που προάγει τον ύπνο. Είναι, επίσης, πηγή μαγνησίου και ψευδαργύρου, συμβάλλοντας, εξίσου στην ποιότητα του ύπνου.

Ενισχύουν την ποιότητα του σπέρματος

Τα χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου συνδέονται με μειωμένη ποιότητα σπέρματος και αυξημένο κίνδυνο υπογονιμότητας στους άνδρες. Δεδομένου ότι οι πασατέμπος είναι μια πλούσια πηγή ψευδαργύρου, μπορεί να βελτιώσουν την ποιότητα του σπέρματος. Είναι, επίσης, πλούσιοι σε αντιοξειδωτικά και άλλα θρεπτικά συστατικά που μπορούν να συμβάλουν σε υγιή επίπεδα τεστοστερόνης και να βελτιώσουν τη συνολική αναπαραγωγική λειτουργία.

Αυτοί οι νόστιμοι σπόροι μπορούν να καταναλωθούν με πολλούς τρόπους. Μπορούν να καταναλωθούν σκέτοι, είτε ως συνοδευτικό με το φρούτο ή το γιαούρτι.

Επιπλέον ταιριάζουν τέλεια ως προσθήκη σε σαλάτες, καθώς και ως συστατικό σε γλυκά, όπως κέικ και μπισκότα, αλλά και σε σπιτικές μπάρες δημητριακών.

U.S. Department of Agriculture, Agricultural Research Service. FoodData Central, 2019. fdc.nal.usda.gov.

Zaineddin AK, Buck K, Vrieling A, Heinz J, Flesch-Janys D, Linseisen J, Chang-Claude J. The association between dietary lignans, phytoestrogen-rich foods, and fiber intake and postmenopausal breast cancer risk: a German case-control study. Nutr Cancer. 2012;64(5):652-65. doi: 10.1080/01635581.2012.683227. Epub 2012 May 16. PMID: 22591208.

Jiang J, Loganathan J, Eliaz I, Terry C, Sandusky GE, Sliva D. ProstaCaid inhibits tumor growth in a xenograft model of human prostate cancer. Int J Oncol. 2012 May;40(5):1339-44. doi: 10.3892/ijo.2012.1344. Epub 2012 Jan 24. PMID: 22293856.

Ristić-Medić D, Ristić G, Tepsić V. Alfa-linolenska kiselina i kardiovaskularna oboljenja [Alpha-linolenic acid and cardiovascular diseases]. Med Pregl. 2003;56 Suppl 1:19-25. Serbian. PMID: 15510909.

Chollet D, Franken P, Raffin Y, Henrotte JG, Widmer J, Malafosse A, Tafti M. Magnesium involvement in sleep: genetic and nutritional models. Behav Genet. 2001 Sep;31(5):413-25. doi: 10.1023/a:1012790321071. PMID: 11777170.

Colagar AH, Marzony ET, Chaichi MJ. Zinc levels in seminal plasma are associated with sperm quality in fertile and infertile men. Nutr Res. 2009 Feb;29(2):82-8. doi: 10.1016/j.nutres.2008.11.007. PMID: 19285597.